Khởi nguồn từ Mỹ, giáo dục STEM trong nhiều năm trở lại đây là một trong những xu thế giáo dục mới đối với các chủ đề về khoa học tự nhiên được nhiều trường học tại Việt Nam tiếp cận.
STEM - xu hướng giáo dục mới về công nghệ - kỹ thuật
Được viết tắt từ các từ Science (Khoa học), Technology (Công nghệ), Engineering (Kỹ thuật) và Math (Toán học), STEM giúp trang bị cho người học những kiến thức và kỹ năng cần thiết trong các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học. Các kiến thức và kỹ năng này được tích hợp, lồng ghép và bổ trợ nhau, giúp người học không chỉ hiểu biết về nguyên lý mà còn có thể thực hành và ứng dụng linh hoạt bằng cách tạo ra những sản phẩm hữu ích trong cuộc sống hàng ngày
STEM dần trở thành một trong những mô hình giáo dục phổ biến tại Việt Nam (Ảnh: Samsung)
Thúc đẩy "học và hành" với mô hình 5E trong giáo dục STEM
Giá trị cốt lõi của STEM chính là hiện thực hóa những kiến thức trong sách vở, khuyến khích việc tư duy để tìm cách giải quyết các vấn đề trong thực tiễn đời sống. Mục đích cuối cùng là khơi gợi khả năng tìm tòi, chọn lọc và tư duy, giúp người học nhớ lâu, hiểu sâu, không học một cách thuộc lòng và sáo rỗng.
Để làm được điều đó, mô hình giáo dục 5E trong STEM ra đời như một cách thúc đẩy năng suất đào tạo hiệu quả, giúp việc học và dạy trở nên hệ thống và có tính liền mạch hơn. Trong quá trình đó, người học làm việc cùng nhau để giải quyết vấn đề: cùng nhau đặt câu hỏi, quan sát, phân tích và đưa ra kết luận.
Các bước của 5E bao gồm:
Engage (Gắn kết): Giáo viên tìm hiểu về kiến thức sẵn có của học viên để có lộ trình dạy phù hợp, đồng thời kích thích sự hứng thú cho học viên trong việc tìm hiểu những kiến thức mới.
Explore (Khảo sát): Dựa vào những kiến thức nền được cung cấp từ giáo viên, người học đặt các câu hỏi thực tế và phát triển các giả thuyết để tích cực khám phá khái niệm mới.
Explain (Giải thích): Dưới sự hướng dẫn của giáo viên, người học tổng hợp những kiến thức mới, chia sẻ những gì đã thu nhận được trong quá trình khám phá, đồng thời đặt ra những câu hỏi để hiểu sâu hơn.
Elaborate (Áp dụng cụ thể): Tạo cho người học một môi trường áp dụng những gì đã học vào thực tiễn, trong đó giáo viên đóng vai người hướng dẫn giúp người học vận dụng kiến thức và thực hành các kỹ năng.
Evaluate (Đánh giá): Giáo viên đánh giá quá trình học và khả năng của từng học viên, từ đó có sự điều chỉnh và hỗ trợ phù hợp giúp các em tiến bộ hơn.
STEM có thực sự chỉ là tên của 5 môn học?
Giáo dục STEM không chỉ dừng ở việc tạo ra các cơ hội cho học sinh được thực hành, trải nghiệm thực tế mà quan trọng hơn, xu hướng giáo dục hiện đại này đánh thức và nuôi dưỡng trí tưởng tượng và sáng tạo, vốn là đặc tính tự nhiên của mỗi con người nhưng đang bị mất dần đi. Chính vì vậy, giáo dục STEM không chỉ dừng lại ở các hoạt động "hands-on", mà đang hướng tới nhiều hơn những hoạt động "minds-on" để nuôi dưỡng óc tò mò, trí tưởng tượng và đặc biệt là tính sáng tạo trong học tập.
Điều này có thể thấy rõ ở Solve for Tomorrow 2022, khi STEM không đơn thuần chỉ là tổ hợp kiến thức từ 5 môn học đại diện, mà còn là nền tảng tổng hòa, "khung xương" vững chắc cho những phát kiến ấn tượng, góp phần giải quyết những vấn đề cấp thiết trong đời sống xã hội một cách mới mẻ và hữu ích.
STEM giúp nuôi dưỡng óc tò mò, trí tưởng tượng và đặc biệt là tính sáng tạo trong học tập (Ảnh: Samsung).
8 bước hiệu quả để tổ chức hoạt động trải nghiệm STEM
Giúp người học làm quen với quy trình thiết kế kỹ thuật ngay trong các bài học là tiêu chí hàng đầu của giáo dục STEM. Để làm được điều này, các hoạt động trải nghiệm STEM sẽ cần được tổ chức thông qua 8 bước cụ thể, bao gồm: đặt vấn đề STEM và chuyển giao nhiệm vụ; nghiên cứu kiến thức nền; đề xuất phương án và giải quyết phù hợp; lựa chọn giải pháp; thiết kế mô hình theo bản vẽ (nguyên mẫu); thử nghiệm và đánh giá sản phẩm; chia sẻ và thảo luận; chỉnh sửa thiết kế.
Bạn có thể cùng khám phá cách các thí sinh Solve for Tomorrow 2022 áp dụng kiến thức STEM được học để mang đến những giải pháp "kiến tạo tương lai" dưới sự hướng dẫn của các thầy cô và những chuyên gia từ Samsung.
Solve for Tomorrow 2022 đang bước vào vòng chung kết với sự tham gia tranh tài của Top 20 đội thi đạt điểm cao nhất ở vòng bán kết - phát triển sản phẩm. Các đội thi (10 đội bảng A và 10 đội bảng B) sẽ tiếp tục chặng đua về đích với phần thi thuyết trình về mô hình sản phẩm tại vòng chung kết tổ chức ngày 27/11 tại Hà Nội.
